Ondernemers runnen soms jaren een bedrijf zonder te weten waar de kosten zitten. Dat moet beter. Hoe beheers je financiële risico’s? Prof. dr. Jaap Koelewijn geeft 5 tips. Koelewijn is docent Risico en Financiering, onderdeel van Modulaire MBA in Food & Innovation. ‘Wees vooral alert op verborgen kosten.’
Tip 1: geld lenen? Onderhandel over de voorwaarden
Dat valt niet mee. Als ondernemer maak je moeilijk een vuist tegen een bank. Toch is het in ieder geval belangrijk om op de hoogte te zijn van de voorwaarden waaronder je geld leent. ‘Zo voorkom je dat een plotselinge renteverhoging je overvalt. Omdat je bijvoorbeeld bepaalde afspraken niet kunt nakomen.’ Koelewijn wijst op andere manieren van financiering: ‘Een particuliere investeringsmaatschappij, bijvoorbeeld. Of crowdfunding. Dat zie je veel en daarom besteden we hier aandacht aan in de module Risico en Financiering.
Tip 2: hanteer een korte betalingstermijn bij debiteuren
Een korte(re) betalingstermijn kan een bedrijf goed doen. Als je eerder je geld krijgt, kom je zelf minder snel in de knel. Koelewijn raadt aan om direct aan het begin goede afspraken te maken. ‘Vooral startend ondernemers vergeten goed te onderhandelen, omdat ze de klant willen binnenhalen. Dat kan later problemen geven.’ Bij wanbetalers kun je ervoor kiezen een incassobureau inschakelen. ‘Veel ondernemers vinden dat lastig; ze willen niet de relatie met hun klanten op het spel zetten. De module besteedt aandacht aan dit dilemma.’
Tip 3: vermijd een ongunstig inkoopcontract
Het lijkt aantrekkelijk als je je eigen horecabedrijf begint: starten met hulp van krediet van een leverancier. Soms ontkom je er niet aan, omdat het pand dat je huurt eigendom is van een brouwerij. Wat de omstandigheden ook zijn: onderzoek bij het aangaan van een overeenkomst aan welke inkoopvoorwaarden je gebonden bent. ‘In krediet zitten vaak verborgen kosten versleuteld. Cafés zijn bijvoorbeeld verplicht exclusief bij een bierbrouwerij in te kopen. Dat gaat vaak tegen hogere kosten dan zelfstandig inkopen.’
Tip 4: dek fluctuaties in valuta af
Koersschommelingen hebben gevolgen voor je winstmarge. Hoe ga je daarmee om? Ook daar besteedt de module Risico en Financiering aandacht aan. ‘Stel je produceert chocoladeletters. De inkoop van cacao betaal je in dollars. Daardoor kan de cacaoprijs fluctueren. Stel jezelf de vraag of je dit financiële risico wilt afdekken, bijvoorbeeld met een valutaoptie. En zo ja, tegen welke voorwaarden.’
Tip 5: investeer in je aandeelhouders
Wat verwachten aandeelhouders van een organisatie? Hoe willen ze geïnformeerd worden? Welk rendement moet een onderneming behalen? ‘Zorg dat je dat als ondernemer de verwachtingen van je aandeelhouders helder hebt en stel voor jezelf vast of het bedrijf daaraan kan voldoen. Als tweede: houd je aan gemaakte afspraken. Goede, korte lijnen beperken het risico dat een aandeelhouder onverwacht uit het bedrijf stapt.’
Ondernemen: fouten maken mag
Goed ondernemen betekent ook: fouten maken. ‘De Meavita-affaire is een voorbeeld van hoe het mis kan gaan. Toezichthouder Loek Hermans was niet goed geïnformeerd over de financiële risico’s. En hij deed onvoldoende deze onder controle te houden.’ De truc is hier een positieve draai aan te geven. ‘Ik bewonder cursisten die een foute beslissing durven toe te geven. Je leert ervan. Om te spreken met de woorden van generaal Patton: succes hebben is terugstuiteren nadat je op de bodem hebt gelegen.’