Bedrijven houden nog onvoldoende rekening met financiële gevolgen klimaatverandering

Hoe kan mijn bedrijf verantwoordelijkheid nemen voor toekomstige generaties? 

Regels en afspraken

Op het gebied van klimaatverandering zijn het turbulente tijden volgens Tineke Lambooy, professor of Corporate Law bij Nyenrode. ‘Recentelijk zijn diverse nieuwe afspraken gemaakt om de opwarming van de aarde tegen te gaan, zoals het wereldwijde Akkoord van Parijs in 2015. Deze afspraken zijn bevestigd in de klimaatconferentie in Katowice in 2018’. Zij besprak voorts kort de inhoud van de Nederlandse Klimaatwet en het Klimaatakkoord, beiden van december 2018. Zij wees ook op het EU Actieplan dat zich richt op financiële instellingen en beoogt om via hen duurzame groei te stimuleren, waarbij aandacht is voor toekomstige generaties.

Klimaatverandering raakt ook aan mensenrechten. Worden die geschaad wanneer bedrijven geen actie ondernemen? En wordt de verantwoordelijkheid van bedrijven op dit vlak steeds groter? In de middagsessies werd deze vraag verder uitgewerkt en beantwoord.

Lambooy stelt dat ‘bedrijven zich moeten realiseren dat primair het management verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van een langetermijnstrategie. Maar in de praktijk zie je de impact van klimaatverandering nog nauwelijks in de verantwoording door het management terugkomen. Daarnaast is het wel een probleem dat er nog geen uniforme manier is om CO2 emissies te meten.’

Wat rapporteren bedrijven?

Remko Renes, assistent professor Corporate Governance bij Nyenrode, onderzocht hoe bedrijven hun assets waarderen met inachtneming van de energietransitie en de adviezen van de Taskforce Climate-related Financial Disclosures (TCFD). Samen met eerdergenoemde spreekster, Wim Bartels (KPMG en TCFD) en Rebecca Scholten (Lead CR bij EY) deed hij literatuuronderzoek en voerde case studies uit naar de toepassing van de International Financial Reporting Standards (IRFS) in deze context. Hij keek naar de energie-industrie, omdat die sector zich bij uitstek bewust zou moeten zijn van de veranderende markt. Renes schrok van zijn bevindingen.

Weinig oog voor de toekomst

‘Bedrijven die naar olie boren, kijken alleen hoeveel vaten olie ze hebben geproduceerd. Daarbij ontbreekt informatie in het financieel verslag wat de consequenties zijn wanneer er minder olie beschikbaar is, of wanneer er onder politieke of sociale druk minder naar olie geboord mag worden danwel er minder vraag zal zijn. In hun waardering van de productie assets zie je deze overwegingen ook niet terug. Bij bedrijven die hernieuwbare energie opwekken, valt juist op dat zij zichzelf onderwaarderen in hun financiële verslagen. Zij richten zich uitsluitend op hun huidige inkomsten en uitgaven. Daarbij kijken ze niet naar de toekomst: hoeveel wind- of zonne-energie zouden zij in de toekomst kunnen produceren? Dat is een gemiste kans.’

Spreker Wim Bartels van KPMG stelt: ‘De moeilijkheid met klimaatverandering is de onbekendheid van bedrijven met dit onderwerp. Hoe minder kennis zij hebben over klimaatverandering, hoe moeilijker zij de toekomst financieel kunnen voorspellen.

Regels zijn nog niet helder

Renes beveelt bedrijven aan ook informatie over de gevolgen van klimaatverandering toe te voegen in hun financiële verslaglegging. Dat levert waardevolle informatie op over toekomstige inkomsten en uitgaven. Uiterst belangrijk voor investeerders. Wat is bijvoorbeeld de dreiging van het niet kunnen gebruiken van je verwachte gas- of oliereserves? Is het mogelijk om in kaart te brengen hoeveel wind- of zonne-energie er in de toekomst kan worden geproduceerd - net zoals de fossiele energiemaatschappijen nu hun voorraden indiceren? Renes stelt: ‘Financiële informatie moet robuust en volledig zijn. Daar hoort deze informatie ook bij. Helaas zijn de huidige regels om dit goed vast te leggen nog niet helder.’ Bedrijven moeten hiermee aan de slag.

Bekijk de presentaties van de sprekers

Theme I - Business and Climate Change: Law, Governance and Accounting
Prof. Dr. Mr. Tineke Lambooy (Professor of Corporate Law at Nyenrode Business University): Climate Change in Corporate Governance and Corporate Law
Lars N. Jensen MSc (econ): Energy Supply Side Divestment and Managed Decline
Prof. Dr. Wim Bartels (partner for Corporate Reporting at KPMG and member of the TCFD): The Task Force on Climate-related Financial Disclosures - recent developments
Rebecca Scholten MA (Corporate Responsibility Lead at EY): How do companies deal with the Task Force on Climate-related Financial Disclosures
Drs. Remko Renes (Nyenrode Business University): Comments from accounting perspective

Theme II - Business Strategies on Climate Change
Follow This for Climate Responsibilities of Business

Theme III - Climate Justice and Human Rights-Based Cases Around the World
Kristin Casper LL.M (Litigation Counsel for the Global Climate Justice and Liability campaign, Greenpeace International): Climate litigation on the rise, an overview of climate litigation cases worldwide
Jan van de Venis LL.M (solicitor and owner of the law firm JustLaw): Human Rights and Climate Change
Caterina Freytag (Policy Advisor Climate Litigation - Germanwatch): Climate Responsibilities of Business. The Case of Huaraz
 
Theme IV - Climate litigation based on tort law
Laura Burgers LL.M (University of Amsterdam (UvA) PhD candidate): "Justitia, the Peoples' Power and Mother Earth”; developments and reflections on tort and human rights based climate change litigation