Digitale en business ecosystemen voor een wendbare toekomst

De contouren van deze crisis laten een groei van digitalisering en een verandering in samenwerking zien. Een voorbeeld van een niet voor de hand liggende samenwerking tijdens de pandemie is die tussen de bedrijven Auping, DSM en AFPRO. Zij zorgden er in korte tijd voor dat er een productielijn in Nederland opgezet werd voor mondkapjes. Dit voorbeeld illustreert de noodzaak die veel bedrijven de afgelopen jaren zien tot samenwerken om over de langere termijn succesvol te blijven.

Dit essay uit het boek ‘COVID-19: een bevel uit het niets’ gaat over digitalisering en een nieuwe vorm van samenwerking: het werken in digitale en business ecosystemen. De auteurs trappen af met een betoog over de versnelde digitalisering in verschillende sectoren gedurende het begin van de pandemie. Vervolgens schetsen ze kort de contouren van de platformeconomie in wording. Daarna gaan ze in op het concept van ecosystemen om vervolgens enkele voorbeelden van business en digitale ecosystemen te beschrijven.

Versnelde digitale transformatie tijdens COVID-19

COVID-19 heeft verdere digitalisering wereldwijd en in Nederland in een stroomversnelling gebracht. Zo werd thuiswerken normaal en ‘de zaak’ bijzaak. In korte tijd steeg het gebruik van Microsoft Teams wereldwijd met meer dan 894 procent, vergeleken met het gebruik in februari 2020 van hetzelfde jaar. Het gebruik van Zoom, een ander en niet omstreden videoconferentiesysteem, steeg in dezelfde periode met 677 procent. In de zorgsector werd digitalisering op verschillende fronten aangepakt. Zo werd duidelijk dat het kabinet via spoedwetgeving ervoor zorgde dat het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) onder andere ziekenhuizen bijstand ging verlenen bij digitale dreigingen. De reden hiervoor was dat men aanwijzingen had dat hackers intensiever ICT-omgevingen aanvielen tijdens COVID-19. En omdat veel ziekenhuizen hun ICT-beveiliging nog niet op orde hadden, was er extra aandacht voor de ziekenhuizen vanuit de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) .

Naast dat de cybersecurity nu meer aandacht krijgt binnen de zorgsector, zijn er ook ontwikkelingen op het vlak van digitale transformatie. Digitale transformatie was nog niet wijdverbreid binnen de zorgsector. Er wordt immers met mensen gewerkt, niet met machines. Maar door COVID-19 is ook de zorgsector aan het digitaliseren geslagen. Een voorbeeld ervan is het versneld invoeren van beeldbellen en het invoeren van behandelingen op afstand. Maar ook informatie delen via digitale kanalen is in een versnelling gekomen. Behandelaars deelden aan het begin van de pandemie kennis via nieuw opgezette Whatsapp-groepen. Ook webinars werden opgezet om elkaar snel de laatste kennis over het virus toe te spelen.