Handelsnatie op het spel

Bedrijven passen de theorie van het Supply chain management niet of nauwelijks toe. Ze blijven steken in ouderwets inkopen bij leveranciers, in plaats van deze als partners te beschouwen om zo tot integraal ketenbeheer te komen. De positie van Nederland als leidende handelsnatie staat daardoor op het spel. Die waarschuwing doet hoogleraar Prof. dr. Jack van der Veen van Nyenrode Business Universiteit in de P+ Special.

Jack van der Veen (1959), hoogleraar Supply chain management aan de Nyenrode Business Universiteit zegt waar het op staat. We gedragen ons niet als de wereldleiders op handelsgebied die we feitelijk zijn. “Nederland heeft enorme kwaliteiten, vanuit onze egalitaire achtergrond. We zijn goed opgeleid. We zien als land ook het voordeel van de handel. Maar de wereld staat niet stil. Er staat een handelsnatie op het spel. En een reputatie. Ik vind juist dat de leidende positie van Nederland verplichtingen schept. Mensen kijken naar je. Noblesse oblige.” Van der Veen is ervan overtuigd dat straks niet de beste verkoper wint, maar diegene die het beste samenwerkt met alle partners in de keten.

In de P+ Special wordt Van der Veen onder andere de volgende vraag gesteld: Kan duurzaamheid het voertuig zijn om het strategisch denken over Supply chain management centraal de organisatie binnen te rijden?

Van der Veen: “De rol die het Supply chain management heeft is die van afstemming. Dat kan niet anders dan vanuit het centrum van een organisatie gebeuren. Dat wil dus niet zeggen dat je als miskent talent zegt: ze moeten mij eerst maar eens de baas maken. Dat hoeft niet. Je moet je afdeling anders positioneren. Professionaliseren. Er is een andere manier van denken nodig, een paradigma-shift. We moeten niet in afdelingen organiseren, we moeten in processen gaan denken. Niet in korte termijn, maar in lange termijn. Niet onze mensen zien als human resources, die radertjes in de machine zijn. Nee, we moeten de organisatie als organisme gaan bekijken. Bij internationale handel is het ook zo dat je gebaat bent met een goede relatie met je partners. Die voed je niet met een hit- and runmentaliteit, waarbij topmanagers denken dat ze zich alles maar kunnen permitteren. En dat je geen rekening hoeft te houden met kinderarbeid en andere ellende die in zo’n keten zit. Als geld de enige drijfveer is, dan gaan we een hele verrotte samenleving tegemoet. Sterker nog: dat is natuurlijk al ontzettend vaak gebeurd. Het exploiteren van de aarde en mensen. Wij verdienen lekker veel geld en we trekken ons niets aan van de rest. Ik vind juist dat Nederland moet zeggen: sommige handel willen we gewoonweg niet. Dat doen we niet. Daar zijn we niet van. We gaan geen verkeerde palmolie inkopen. Kinderarbeid, daar zijn we mordicus op tegen. Dan verlies je maar een handelspartner. Of je koopt maar duurder in. Maar er zijn grenzen.”

Van der Veen neemt geen blad voor de mond. Lees hier ook zijn andere uitspraken, onder andere over de kwalijke gevolgen van de zogenaamde ‘agency theory’, die door veel grote bedrijven wordt toegepast.

Foto P+ People Planet Profit