Ketensamenwerking maakt het verschil voor exporteurs

Sinds een aantal weken horen wij steeds meer geluiden van exportbedrijven die nu niet bezig zijn met vraagstimulatie, maar kennis en oplossingen zoeken om hun supply chain zo goed mogelijk te managen. Verkopers kunnen door de grillige markt moeilijk forecasten, wat het voor inkopers moeilijker maakt inkoopbeslissingen te nemen. Aan de andere kant van de keten zien we dat veel leveranciers niet of nauwelijks kunnen leveren. Als zij dit wel kunnen komt, met name bij Aziatische leveranciers, het slecht functioneren en de ondercapaciteit van de containerlijnvaart om de hoek kijken.

De kosten voor een zeecontainer zijn bovendien dusdanig hoog geworden, dat het transport duurder kan zijn dan de vervoerde goederen. Ook de prijzen van de grondstoffen en componenten zelf zijn vaak flink gestegen. Dit alles kan de prijs van producten opdrijven, zeker bij een stijgende vraag.

Oplossing: regie op de keten

Voor grote bedrijven zijn de hierboven beschreven problemen meestal nog wel behapbaar, omdat zij een of meerdere (supply chain) professionals in dienst hebben die alles in goede banen leiden. De meeste mkb-bedrijven zijn daar echter niet op ingericht, waardoor de inkoopafdeling wel haar uiterste best doet, maar toch niet alles voor elkaar krijgt. De oplossing is regie op de keten. Maar het kan lastig zijn tijd vrij te maken om doelgericht na te denken over de toekomst. Ook ontbreekt het nogal eens aan kennis en mogelijkheden binnen het bedrijf.

In dit artikel delen we kennis over de wereld van supply chain management en reiken we handvatten aan waarmee je als organisatie meer grip op de keten kan krijgen, zodat deze beter beheersbaar wordt. Dit bevordert het (tijdig) kunnen uitleveren van buitenlandse orders. Nee-verkopen aan je klanten is geen optie.

Verschil supply chain management en logistiek

In de praktijk worden de termen ‘logistiek’ en ‘supply chain management’ door elkaar gebruikt maar zij betekenen niet hetzelfde. Met ‘supply chain’ wordt het gehele productieproces van goederen bedoeld; van grondstoffen, productie, halffabricaten, productie, eindproducten tot uiteindelijk de eindgebruiker(s). Kortom, alle toeleveranciers en afnemers behoren tot de keten. Het intern afstemmen (managen) van de afdelingen inkoop, bedrijfsbureau, productie, logistiek, verkoop en marketing is essentieel. Logistiek is verantwoordelijk voor (productie)planning en materiaalmanagement, waarbij de beschikbare capaciteit een belangrijke randvoorwaarde is.

Hoe om te gaan met deze onzekere periode?

"Vanwege de grilligheid van de markt is het voorspellen van de vraag complex. In het buitenland zijn bepaalde continenten al bezig met het versoepelen van hun coronamaatregelen, terwijl andere landen en regio’s juist in een strengere lockdown komen. Omdat de voorspelbaarheid ver te zoeken is, is het advies alert te acteren en dus zelf proactief te reageren op marktontwikkelingen. Ga in gesprek met toeleveranciers en afnemers, om zo goed mogelijk de kansen en vooral de bedreigingen en valkuilen inzichtelijk te krijgen. Een zo goed mogelijke planning is daarbij essentieel", aldus hoogleraar Jack van der Veen. Hij is als hoogleraar Supply Chain Management verbonden aan de leerstoel van evofenedex aan Nyenrode Business Universiteit.

Tips om slim om te gaan met onzekerheid in de keten

• Breng je klanten in kaart en stem met hen het volgende af: zijn alle producten vereist door jouw klant, breng prioriteiten aan, communiceer open en eerlijk;
• Stem je zaken goed af met je leveranciers. Communiceer open en eerlijk wat wel en wat niet geleverd kan worden en wanneer;
• Differentiatie van leveranciers: met welke ga je partnerships aan en welke behandel je transactioneel? Denk goed na over alternatieven voor als er een leverancier uitvalt;
• Strategisch inkoopbeleid. Zijn er alternatieve inkoopmogelijkheden dichterbij huis om aan reshoring of nearshoring te doen?
• Strategisch voorraadbeheer. Breng goed in kaart welke onderdelen of artikelen onmisbaar zijn voor jouw gereed product;
• Cashflow is ook zeer belangrijk. Betrek de collega’s van de financiële afdeling vroegtijdig bij je beslissingen en richt je op fact based decisions;
• Zoek afstemming met logistiek dienstverleners;
• Plan regelmatig overleg in tussen de verschillende disciplines (inkoop, logistiek, financiën en verkoop) om te voorkomen dat logistiek de beloftes vanuit verkoop niet kan waarmaken, en om ervoor te zorgen dat inkoop en logistiek de prioriteiten juist aanbrengen in hun werkzaamheden. Grote bedrijven noemen dit Sales en Operations Planning;
• Breng andere toekomstscenario’s in kaart, ook al denk je dat dit niet nodig is. In deze onzekere tijd is een keten niet sterker dan de zwakste schakel. Denk breed en pas dit toe op je plannen.