Meer innovatie bij familiebedrijven door tekort aan personeel

Meer dan de helft van de Nederlandse familiebedrijven investeert in proces- en productinnovatie vanwege krapte op de arbeidsmarkt en schaarse materialen. Tegelijkertijd maken ze zich zorgen om de gevolgen van deze schaarste voor hun bedrijf. Zo verwacht 17 procent van de familiebedrijven afname van de winstmarge door tekort aan personeel en materiaal. Dat blijkt uit onderzoek van Nyenrode Business Universiteit en RSM naar hoe familiebedrijven omgaan met deze schaarste. Naast innovatie heeft de helft van de familiebedrijven een tussentijdse loonsverhoging doorgevoerd.

Hoewel familiebedrijven tekort hebben aan personeel van alle opleidingsniveaus, is er vooral gebrek aan MBO’ers. Het gevolg hiervan is dat de continuïteit van de productie en/of dienstverlening in gevaar komt, dat levertijden aan klanten onzeker worden en hierdoor de relatie met klanten op gespannen voet komt te staan. Dit geldt ook voor de schaarste in materialen, zoals grondstoffen, productiemiddelen en energie. Met name de relatie met leveranciers van benodigde materialen staat hierdoor steeds meer onder druk.

Voorraad vergroot

Om het tekort aan materialen aan te pakken heeft ruim de helft van de familiebedrijven hun voorraad vergroot. Ze adviseren anderen ook om groter in te kopen om betere prijs- en levertijdafspraken te kunnen maken. Daarnaast geeft 37 procent van de directeuren van familiebedrijven aan dat zij vanwege de schaarste investeren in alternatieve productiemethoden/dienstverlening. Ook ziet bijna een derde productinnovatie als de manier om tekort aan benodigde materialen op te lossen.

Laura Bles-Temme, Head of Tax bij RSM: ”De coronacrisis motiveerde veel familiebedrijven al om te gaan vernieuwen; wij zien nu vanuit de praktijk ook dat krapte op de arbeidsmarkt deze bedrijven een extra impuls geeft voor innovatie.”

Kracht van het familiebedrijf

Om het personeelstekort het hoofd te bieden, adviseren directeuren van familiebedrijven onder andere om gebruik te maken van de kracht van het familiebedrijf. Denk bijvoorbeeld aan het zoeken van mensen die passen bij de familiewaarden om te zorgen voor betrokken medewerkers. Of: breng het gevoel van een familiebedrijf over op je medewerkers, zoals korte lijnen en een persoonlijke omgeving. Daarnaast zeggen ze: ‘zorg goed voor je mensen met opleiding, extra incentives zoals kinderopvang, sportmogelijkheden, auto of fiets van de zaak en een goede werk/privé balans. Tot slot adviseren ze om anders te gaan werken bijvoorbeeld door te automatiseren en meer uit te besteden. Of door selectief te zijn in je klanten en afscheid te nemen van slechte klanten.

Roberto Flören, RSM hoogleraar Familiebedrijven bij Nyenrode: “Familiebedrijven zetten hun familie-gebaseerde merkidentiteit in om zich te profileren op de arbeidsmarkt. Uit eerder onderzoek van Nyenrode bleek dat 89 procent van de werknemers familiebedrijven aantrekkelijke werkgevers vindt. Ten tijde van krapte moet je ieder voordeel op de arbeidsmarkt benutten.”