Strategie in een dynamische wereld: drie aandachtspunten

De markt, de overheid en technologische en geopolitieke ontwikkelingen veranderen voortdurend. Dit heeft geleid tot verschuivingen in de manier waarop strategieën worden geformuleerd en geïmplementeerd. Van strategen wordt tegenwoordig verwacht dat ze niet alleen de dynamiek van hun omgeving begrijpen, maar ook over procesvaardigheden beschikken om strategische trajecten effectief te initiëren en uit te voeren.

Dr. Jeroen van der Velden, Universitair Hoofddocent Strategie en kerndocent van de module Beleid, Strategie en Organisatie, benoemt drie belangrijke aandachtspunten voor succes in deze veranderlijke context.

1. Omgaan met onzekerheid en onvoorspelbaarheid

In onzekere tijden is het lastig om de toekomst te voorspellen. Veel organisaties worstelen met de complexiteit van zowel de markt als hun interne structuur. Hoe geef je richting in een omgeving die ambigu, onvoorspelbaar en complex is, en waarin wet- en regelgeving de keuzemogelijkheden beperken?

Bovendien bevinden we ons aan het begin van technologische innovaties die op middellange en lange termijn grote impact zullen hebben. Hoewel de exacte richting van deze ontwikkelingen nog onduidelijk is, is het essentieel om bij strategische keuzes voldoende ruimte te laten voor onverwachte effecten en nieuwe kansen.

2. Elke strategische keuze creëert nieuwe vraagstukken

Strategie draait om het maken van keuzes, maar in een complexe en snel veranderende omgeving brengen die keuzes vaak nieuwe uitdagingen met zich mee. Een organisatie die bijvoorbeeld kiest voor een gecentraliseerde structuur om kosten te beheersen, wint aan efficiëntie, maar verliest tegelijkertijd flexibiliteit en maatwerk. Dit kan later leiden tot druk om afdelingen meer autonomie te geven, wat opnieuw strategische discussies zal uitlokken en uiteindelijk kan resulteren in een decentralisatiebeweging.

Het is daarom cruciaal om niet alleen te focussen op het oplossen van bestaande problemen, maar ook stil te staan bij de nieuwe vraagstukken die door strategische beslissingen ontstaan.

3. Let op de barrières binnen je organisatie

Binnen organisaties bestaan verschillende barrières – zowel horizontaal als verticaal. Denk aan de scheiding tussen beleid en uitvoering, exploitatie en innovatie, of afdelingen met uiteenlopende doelstellingen. Deze onderlinge verschillen in werkwijze, structuren en processen kunnen leiden tot suboptimale resultaten, bijvoorbeeld doordat innovaties niet goed worden geïntegreerd in bestaande werkprocessen.

Een veelvoorkomend voorbeeld is dat nieuwe producten en innovaties onvoldoende benut worden binnen beheerorganisaties, omdat ze niet goed aansluiten op de operationele praktijk. Ook beleid dat zonder afstemming met de uitvoering wordt geïmplementeerd, kan in de praktijk moeilijk werkbaar blijken. Door deze interne schuttingen te herkennen en te doorbreken of marginaliseren, kunnen organisaties strategische veranderingen effectiever realiseren.

Meer weten?

Werk je aan beleids- of strategische vraagstukken binnen jouw organisatie? Wil je beter begrijpen hoe strategieontwikkeling en implementatie in zowel de publieke als private sector vorm krijgen? In de module Beleid, Strategie en Organisatie van de Modulair Executive MBA Public & Private onderzoeken we dit aan de hand van strategiemodellen, best practices en inzichten van gastsprekers.