Verduurzamen mét bewoners

De energietransitie benutten als hefboom om de leefbaarheid in kwetsbare wijken te verbeteren. Dat was het doel van het experimentenprogramma Verduurzaming van Kwetsbare Wijken van Platform31, Nyenrode Business Universiteit en achttien gemeenten. In kwetsbare wijken kampen bewoners bovengemiddeld met problemen. Hen betrekken is echter cruciaal voor succes. In samenwerking met de deelnemers van het experimentenprogramma en psycholoog Niels Götz van 5plus1, schreef prof. dr. ir. Anke van Hal, hoogleraar duurzaam bouwen aan Nyenrode, een publicatie over de ervaringen met het betrekken van bewoners bij deze uitdagende opgave.

“Juist nu, in tijden van sterk stijgende energieprijzen, is samenwerking met bewoners in kwetsbare wijken in het kader van de energietransitie essentieel”, vertelt Van Hal. 

Bewoners betrekken

In kwetsbare wijken is sprake van een opstapeling van sociaal-maatschappelijke opgaven. Veel bewoners kampen met problemen zoals armoede en schulden, werkloosheid en ongezonde leefstijlen, (chronische) ziekte, eenzaamheid en vergrijzing. In het kader van de energie­transitie zijn veel mensen, die zelf dergelijke problemen niet ervaren, actief in deze wijken. Zij kunnen zich maar moeilijk verplaatsen in de leefomstandigheden van deze bewoners.

Dat is mogelijk één van de redenen dat bewoners in dergelijke wijken moeilijk te betrekken zijn bij de energietransitie. Er is echter veel kennis, zowel wetenschappelijk als gebaseerd op ervaring, die kan helpen samenwerking op dit vlak voor bewoners en andere betrokkenen aantrekkelijk te maken.

Van Hal: “Een uitspraak van schrijver ‘Eus’ dat de vernede­ring, die volgens hem altijd met armoede gepaard gaat, vaak volledig wordt onder­schat door mensen die er niet mee te maken hebben, gaf voor mij veel betekenis aan onze ervaringen in het programma.”

Samenwerken aan de energietransitie

Deze publicatie vat inzichten uit praktijk en wetenschap samen. Het proces van de energietransitie wordt aan de hand van een casus van een fictieve wijk beschreven. In het slot volgt een reflectie op de procesbeschrijving in de fictieve wijk vanuit de kennis die in het eerste deel is beschreven en vanuit aanvullende (praktijk)kennis.