Bonusregen en forse groei bij Deloitte

De Nederlandse tak van Deloitte is in het eind juni afgesloten boekjaar flink gegroeid. De grootste van de top vier accountants- en advieskantoren in Nederland behaalde in die periode een omzet van €1,27 mrd, 23% meer dan in het voorgaande boekjaar. Hans Honig, sinds 2019 de ceo van Deloitte Nederland, spreekt van een 'gouden tijdperk' voor adviesdiensten. Dat is te danken aan veel extra werk op het gebied van digitalisering en duurzaamheid, zoals het adviseren en bijstaan van klanten die hun productieketens transformeren. En het was ook een 'gouden tijdperk' voor het personeel: de 7200 werknemers mogen €79 mln aan bonussen verdelen.

De coronapandemie zorgde voor onzekerheid bij bedrijven, die daardoor terughoudend waren bij het inhuren van externe adviseurs. Dat is nu weggevallen, constateert Honig. 'Onderliggend zie je een periode van vijf jaar groei van gemiddeld 12%.' Deloitte ziet alle onderdelen groeien, zegt hij. Het controleert onder meer de boeken van Heineken, Randstad, Just Eat Takeaway, Ajax, en UMG, maar kwam ook in het nieuws als auteur van het rapport over de mondkapjesdeal van Sywert van Lienden, dat vrijdag verscheen. Diezelfde dag kreeg Honig overigens de zegen van de ruim 250 partners voor een tweede termijn van vier jaar als ceo.

Personeelstekorten

De zakelijke dienstverlening kampt in toenemende mate met personeelstekorten en Deloitte kondigde vorig jaar al aan een grote stap te willen zetten op dat gebied: netto moesten er duizend mannen en vrouwen extra worden geworven, terwijl tegelijkertijd andere bedrijven hard trekken aan de mensen die het zelf in dienst heeft. Dat lukte niet: er kwamen er afgelopen boekjaar uiteindelijk 700 bij, waarmee het totaal uitkwam op 7200. In de drie voorgaande jaren groeide Deloitte netto al met 800 werknemers.

Ondanks de sterk gestegen omzet nam de winst uiteindelijk nauwelijks toe: die kwam, net als twaalf maanden eerder, uit op iets meer dan €200 mln. Dat de winst niet met de omzet meegroeide, komt door een reeks investeringen in mensen en digitalisering, geeft Honig aan. 'Maar we zijn tevreden met de huidige winstmarge. Voordat je kunt groeien, moet je eerst investeren.' Er is veel geld gegaan naar het ontwikkelen van nieuwe software en het oprichten van een eigen opleidingsinstituut in Parijs, benadrukt de topman. Maar hij geeft daarbij ook aan dat honderden nieuwe mensen aantrekken duur is in de huidige omstandigheden. 'We hebben op sommige terreinen ook hele teams binnengehaald.'

Deloitte trok ook tientallen miljoenen extra uit om de zittende medewerkers extra te belonen en zo vast te houden. Het deelde €79 mln uit aan bonussen voor alle medewerkers, gemiddeld €11.000 per fte. Een jaar eerder was dat nog €52 mln. In plaats van 35% in het oude model, werd ditmaal 50% van de meer dan begrote winst uitgekeerd. Die hogere winstuitkering noemt Honig, net als flexibele en gunstige secundaire arbeidsvoorwaarden, 'een bewuste keus om te investeren'.

Splitsing

Deloitte ziet geen reden om het voorbeeld te volgen van concurrent EY, dat eerder deze maand aankondigde definitief wereldwijd de adviseurs van de accountants te scheiden. 'Wij zijn volledig gecommitteerd aan ons huidige model, waarbij controle en advies in één bedrijf samenzitten', zegt Honig stellig. 'Het is een model dat ons succes en resultaten heeft gebracht. Er zit een schaalvoordeel in dat we constant hebben kunnen vergroten. We geloven dat het bijdraagt aan de kwaliteit van audit. Het geeft ons bovendien meer financiële slagkracht om te investeren.'

Dat vaak naar Deloitte wordt gewezen als volgende kantoor dat een dergelijke splitsing kan doorvoeren, komt door de relatief grote adviestak: die is goed voor bijna 80% van de in totaal €60 mrd aan omzet die het moederbedrijf wereldwijd binnenhaalt. Accountants sneeuwen daardoor een beetje onder, stellen kenners van de markt, zoals hoogleraar Accountancy Marcel Pheijffer. Honig vindt dat geen juist argument. 'Twintig procent van heel veel is nog steeds heel veel.'

Een van de argumenten om te splitsen is de mogelijke ongewenste samenloop van de publieke taak van controle en de veelal commerciële adviesdiensten. Deze diensten mogen bij beursgenoteerde bedrijven niet gecombineerd worden. Deloitte ondervond daarvan zelf de nadelen toen het de audit van ASML binnensleepte. Het moest die prestigieuze opdracht op het laatste moment teruggeven, omdat het lopende adviesklussen bij de chipmachinefabrikant niet tijdig kon afronden. Honig wil er eigenlijk niet op terugkijken. 'ASML was een uitzonderlijke situatie. We hebben daar eerlijk gezegd wel onze les uit getrokken en onze processen veel robuuster gemaakt.'