Huftergedrag benoemen als onwenselijk gedrag

Voor cursist Ellen van Deursen was de module Markt, Recht en Ethiek een prettige verrassing. ‘Ik was bang dat het zweverig zou zijn, maar het was juist een verrassende, inspirerende module. Mijn basishouding is net even anders geworden.’ Ze was ook ‘erg onder de indruk’ van sommige sprekers.

‘Wat ik vooral heb meegenomen, is dat je innovatie en ontwikkeling juist initieert door net buiten de lijntjes te kleuren; dat vond ik een leuke, verrassende wending’, zegt Van Deursen. ‘Die opmerking van de docent is ook de reden dat ik huftergedrag koos als onderwerp voor mijn paper. Ik vroeg me af hoe het met huftergedrag – zoals het oneigenlijk gebruik van werkmiddelen, stelen, roddelen, zeuren en schelden – bij mijn bedrijf zit. Loont dit gedrag of brengt het juist hoge kosten met zich mee? Tijdens de les zette me dat erg aan het denken. Je bent geneigd te zeggen dat je altijd het juiste moet doen, maar er is een tegenhanger nodig om beweging te krijgen.’

Huftergedrag benoemen

De paper heeft Van Deursen ertoe aangezet huftergedrag te blijven benoemen. ‘Hoewel het op korte termijn wel degelijk iets kan opleveren door sneller iets voor elkaar te krijgen, blijf ik het nu benoemen als onwenselijk gedrag. Tot voor kort dacht ik: is het nodig? Nu denk ik dat niet meer. Ik weet dat huftergedrag het bedrijf naar schatting 400.000 euro per jaar kost. Met preventieve maatregelen maak je de bedrijfscultuur weer blijvend gezond.’

Verder en anders kijken

De module bekijkt elk vraagstuk vanuit drie invalshoeken: markt, ethiek en recht. Van Deursen leerde vooral verder, en anders te kijken. ‘Dat vraagt iets van jezelf, als professional maar ook als persoon. Ik heb ontzettend veel kennis opgedaan. Men verwacht ook echt iets van je. De module heeft een duidelijke structuur. Ik werd meegenomen, uit mijn comfortzone gehaald, maar ook goed en duidelijk begeleid. Die structuur en begeleiding vond ik echt prettig. Edgar heeft daar enorm aan bijgedragen, omdat hij goed weet wat zijn collega-sprekers vertellen. Hij past daar zijn lessen op aan, of nodigt collega’s uit hun onderdeel aan te passen aan de module.’

Docent Edgar Karssing

‘De paper van Ellen was heel origineel’, zegt docent Edgar Karssing. ‘Ze heeft haar eigen nieuwsgierigheid uitgewerkt. Ook heeft ze op indrukwekkende wijze de TCA (Total Cost of Assholes) berekend. Daarmee kijkt ze verder dan de regels. Haar aanbevelingen bevatten concrete handvatten waarmee je direct aan de slag kan. In deze casus, maar ook in andere organisaties.’

Deelnemers leren anders denken

De module gaat in op vraagstukken rondom vreedzaam samenleven en vruchtbaar samenwerken. ‘We hebben drie instituties om ons handelen op elkaar af te stemmen: markt, ethiek en recht’, zegt Karssing. ‘We gaan aan de slag met de gereedschapskist van de econoom, de jurist en de filosoof. Ik wil graag dat deelnemers anders leren denken. Door ze vanuit verschillende invalshoeken te laten kijken, zien ze meer.’

Karssing vindt het belangrijk dat in de papers al deze invalshoeken aan bod komen. ‘Ik heb de deelnemers gevraagd binnen hun organisatie te kijken naar vraagstukken rondom samenleven en samenwerken.

De aanbevelingen van Ellen bevatten concrete handvatten waarmee je direct aan de slag kan. In deze casus, maar ook in andere organisaties.