Kunnen governancecodes nudgen?

Door: dr. Daniëlle Melis MBA
Type: Opinie
Publicatiedatum: 29-3-2018

Governancecodes sporen bestuurders, commissarissen en aandeelhouders via zorgvuldig gedefinieerde best practice bepalingen aan tot gewenst gedrag. Codes worden daarmee verondersteld invloed te hebben op de daadwerkelijke gedragingen in en rondom de bestuurskamers.

Uit de gedragswetenschappen leren we dat de context waarin methodes van gedragsbeïnvloeding worden gebruikt, bepalend is voor de effectiviteit van gedragsbeïnvloeding. Dit biedt spelers in het governance domein een ander perspectief op de effectiviteit van governance codes.

Debat over vertrouwen
De beïnvloeding van het keuze gedrag van consumenten is zo oud als de weg naar Rome. De begrippen klantbelang en zorgplicht nemen echter heden ten dage een centrale plaats in in het maatschappelijke debat over het vertrouwen in de financiële sector. De exacte betekenis van deze begrippen is echter lang niet altijd even duidelijk. Dit leidt mogelijk niet alleen tot inefficiënte maatschappelijke en politieke debatten over noodzakelijke hervormingen in de financiële sector, maar heeft ook tot gevolg dat beleidsmakers, regelgevers, toezichthouders en degenen die onder toezicht staan, worstelen met het opstellen, interpreteren en toepassen van regels die de begrippen (nader) normeren.

Goed ondernemingsbestuur
Bestuurders, commissarissen en aandeelhouders worden door middel van zorgvuldig gedefinieerde best practice bepalingen in de Code aangespoord tot “gewenst gedrag”, gedrag dat voldoet aan de algemeen aanvaarde normen voor goed ondernemingsbestuur. Deze aansporingen worden gedaan in een context waarin we moeten constateren dat ook bestuurders, commissarissen en aandeelhouders slechts beperkt rationeel zijn.  Dit leidde tot de vraag of “zorgvuldig handelen” ook in dit kader impliceert, dat het aansporen van bestuurders, commissarissen en aandeelhouders tot gewenst gedrag kan plaatsvinden (en zodanig wordt gedaan) dat geen gebruik wordt gemaakt van de beperkte rationaliteit van bestuurders, commissarissen en aandeelhouders, voor zover dit strekt ten nadele van deze bestuurders, commissarissen en aandeelhouders en eventuele andere belanghebbenden. Een onderzoeksvraag die ruimte biedt voor nader onderzoek waarbij het perspectief van de gedragswetenschap, het juridische perspectief, het economische perspectief en het ethische perspectief samenkomen.

Download het volledige artikel hieronder.
Bron: nieuwsbrief Nyenrode Corporate Governance Instituut, maart 2018.

Dit artikel is tevens gepubliceerd in Goed Bestuur & Toezicht 1, 2018.

Artikelen en columns gepubliceerd op de website en in de nieuwsbrief van het NCGI weerspiegelen niet per definitie een algemene visie van het NCGI, maar worden door auteurs op persoonlijke titel geschreven. Reageren kan via ncgi@nyenrode.nl.

Gerelateerde opleidingen

  • Behavioral and Cultural Governance Program

    Startdatum: 27 januari 2025
    Taal:
    • Nederlands
    Locatie:
    • Breukelen

    Tijdens het Behavioral and Cultural Governance Program staan moderne dilemma’s rond wendbaarheid en verandervermogen van organisaties centraal. Hoe bouw je een gezonde organisatie met een gezond ecosysteem?

    Kasteel postcard zonnig
  • Nyenrode Commissarissen Community

    Startdatum: 16 september 2024
    Taal:
    • Nederlands
    Locatie:
    • Breukelen
    • Den Haag
    • Online

    Membership voor alumni van de Nyenrode Commissarissencyclus.

  • Nyenrode Commissarissencyclus

    Startdatum: 14 en 15 januari 2025
    Taal:
    • Nederlands
    Locatie:
    • Breukelen

    Versterk je kennis, inzicht en handelingsperspectief als commissaris of toezichthouder.

    Board & Governance
  • Digitalization and Boardroom Dynamics

    Startdatum: 19 maart 2025
    Taal:
    • Engels
    Locatie:
    • Breukelen

    Biedt contrete handvatten om IT en innovatie af te stemmen in het licht van de dynamiek van de bestuursbeslissingen.

    Executive Education Workshop 17
  • New Board Program

    Startdatum: 13 februari 2025
    Taal:
    • Nederlands
    Locatie:
    • Breukelen

    Dit programma inspireert en daagt leidinggevenden uit om hun bestuurskwaliteiten te optimaliseren in een omgeving waarin stakeholders steeds veeleisender zijn.

    Kasteel
  • Government en Corporate Governance

    Startdatum: 9 september 2024
    Taal:
    • Nederlands
    Locatie:
    • Breukelen

    Gaat in op de vraag 'wat is goed bestuur in de publieke en private sector'.

    Executive Education