De kwaliteit en beschikbaarheid van niet-gedeponeerde bestuursverslagen is slecht, doordat grote en middelgrote ondernemingen vaak (zeer) terughoudend, afwijzend of in het geheel niet reageren op een (herhaald) verzoek om van de inhoud kennis te mogen nemen. Dit blijkt uit onderzoek van prof. dr. Ruud Vergoossen RA, hoogleraar externe verslaggeving aan Nyenrode Business Universiteit en dr. Ferdy van Beest, docent aan dezelfde universiteit. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Maandblad voor Accountancy & Bedrijfseconomie.
Vergoossen en Van Beest hebben onderzoek gedaan naar de beschikbaarheid en kwaliteit van het bestuursverslag dat door (niet-beursgenoteerde) grote en middelgrote ondernemingen moet worden opgesteld. In het onderzoek zijn de jaarstukken van ruim 500 ondernemingen betrokken. De onderzoeksresultaten zijn representatief voor de totale populatie van circa 10.000 ondernemingen die hun jaarrekening door een accountant moeten laten controleren. Het onderzoek laat zien dat een ruime meerderheid van de grote en middelgrote ondernemingen het bestuursverslag niet deponeert bij de Kamer van Koophandel, maar in plaats daarvan in de deponeringsstukken meldt dat het (niet-gedeponeerde) bestuursverslag ten kantore van de rechtspersoon ter inzage ligt. De onderzoekers vinden dat het niet langer wenselijk is dat de Nederlandse wetgever deze mogelijkheid biedt.
Europese Unie
In de Europese Unie kennen, naast Nederland, alleen Hongarije en Luxemburg een vrijstellingsmogelijkheid van de deponering van het bestuursverslag. Vergoossen: “De Nederlandse wetgever moet het voorbeeld van de 25 andere EU-lidstaten volgen die de vrijstelling niet kennen. Niet-financiële informatie wordt steeds belangrijker. Daarnaast is er een tendens om die informatie zoveel mogelijk te integreren met de financiële informatieverschaffing. De informatie in het bestuursverslag is bovendien nodig om de jaarrekening zinvol te interpreteren.”
Bijzondere omstandigheden
Uit het onderzoek blijkt verder dat ondernemingen die het bestuursverslag wel deponeren bij de Kamer van Koophandel dat tegelijk doen met de deponering van de jaarrekening en overige gegevens. Van Beest zegt hierover: “Veel ondernemingen maken gebruik van de wettelijke mogelijkheid om de termijn voor het opmaken van de jaarrekening op grond van bijzondere omstandigheden te verlengen. Dit heeft als gevolg dat jaarstukken later worden gedeponeerd. Grote en middelgrote ondernemingen die op grond van bijzondere omstandigheden het opmaken van hun jaarrekening willen uitstellen, moeten worden verplicht om expliciet mededeling te doen van die bijzondere omstandigheden. Een dergelijke verplichting zorgt er wellicht voor dat de prikkel om gebruik te maken van de uitstelmogelijkheid afneemt. Daarnaast kan, in het huidige digitale tijdperk, de maximale deponeringstermijn worden verkort.”
Kwaliteit
Vergoossen en Van Beest hebben gezien dat de kwaliteit van de bij de Kamer van Koophandel gedeponeerde bestuursverslagen significant beter is dan die van de niet-gedeponeerde, ter inzage gelegde bestuursverslagen. Bovendien is er een significant positief verband tussen de omvang en de kwaliteit van bestuursverslagen. Hoe het met de kwaliteit is gesteld van de bestuursverslagen waarover de onderzoekers niet hebben kunnen beschikken, blijft hoe dan ook een blinde vlek.
Het hele artikel van het onderzoek is hier te downloaden.