"Als je wil investeren in sport, begin dan bij lokale sportbestuurders", zegt Jill Eekhart van Nyenrode Business Universiteit. Samen met Huibert Brands van NOC*NSF werkt zij aan NextGen Sports Leaders, een nieuwe opleiding voor sportbestuurders. De opleiding vloeit voort uit een intentieverklaring tot samenwerking die de sportkoepel en Nyenrode afgelopen najaar tekenden. Brands en Eekhart zien de opleiding als een eerste stap in een netwerk van sportbestuurders, waarin talentontwikkeling en diversiteit in de snel veranderende sportwereld centraal staan.
"De gemiddelde sportbestuurder is nog steeds man en 50+", aldus Eekhart, die zelf als voorzitter van voetbalvereniging DVVA een uitzondering vormt. 'Transitie in de sport' is de afgelopen jaren een begrip geworden. De veranderende samenleving stelt nieuwe eisen aan de georganiseerde sport. "We merken dat sportorganisaties stabiel zijn en moeizaam veranderen", zegt Huibert Brands, die zelf in het kader van zijn masterstudie aan de Universiteit van Leuven onderzoek deed naar dat transitieproces.
Nieuw type leiderschap
De veranderingen vragen volgens Brands om een nieuw type leiderschap: "Er is meer behoefte aan diversiteit in bestuurdersprofielen. Het gaat niet meer alleen om ervaring binnen de sportcontext, maar ook om voeling met de buitenwereld. In sportverenigingen bestaat de neiging om mensen te rekruteren die zich hebben ontwikkeld binnen de eigen verenigingscontext. We moeten op zoek naar meer diversiteit”.
Jill Eekhart is daar een lichtend voorbeeld van. Mensen zoals zij kunnen veel betekenen voor een sportbond, maar voor bonden is het vaak niet makkelijk zulke mensen te vinden. “Wij hopen dat ons programma enerzijds een opstap kan zijn voor mensen die werk willen maken van een bestuurlijke carrière in de sport, en dat die mensen anderzijds ook zichtbaar in beeld komen bij sportbonden. We willen toewerken naar een lijst met geaccrediteerde sportbestuurders."
De nieuwe opleiding bestaat uit twee modules. Eekhart: "De eerste module duurt één dag en de tweede twee dagen, waarbij de deelnemers een nacht op Nyenrode verblijven. Tijdens en tussen de modules door werkende de deelnemers aan verschillende cases en opdrachten. Deelname vraagt voorbereiding en tussentijdse betrokkenheid. Na afloop van de tweede module volgt een afsluitende opdracht gericht op reflectie. Iedereen die deelneemt komt uit een vereniging of een sportgerelateerde organisatie en wordt gevraagd een relevante casus mee te nemen. Zo kunnen de deelnemers ook daadwerkelijk iets mee terug nemen naar hun eigen organisatie."
Hoe ziet het curriculum er inhoudelijk uit? "We hebben drie pijlers: 'kennis', 'vaardigheden' en 'persoonlijke ontwikkeling'", aldus Eekhart. "Bij kennis moet je denken aan onderwerpen als het Nederlandse en internationale sportlandschap: hoeveel mensen doen aan sport en hoeveel doen dat in georganiseerd verband? Maar ook thema’s van deze tijd zoals de ontwikkeling van sportmarketing en eSports, data en technologie. Sportbestuurders moeten een duidelijk beeld hebben van het landschap waarin ze opereren. Naast de inhoudelijke kennis gaan we in op de specifieke rol van de sportbestuurder in dat landschap. Wat is de rol van de sportbestuurder en wat is goed sportbestuur? En als derde draait het om de vraag hoe iemand zichzelf kan ontwikkelen. Wat zijn je persoonlijke drijfveren, maar ook wat zijn je mindere kanten en hoe ga je daarmee om?"
Schriftelijke motivatie
Motivatie is belangrijker dan vooropleiding. De nieuwe opleiding voor sportbestuurders kent geen harde toelatingseisen, maar er is wel sprake van selectie aan de poort. "We vragen mensen van te voren een schriftelijke motivatie in te leveren en we kijken ook naar de achtergrond", aldus Brands. De link met sport en sportbestuur is belangrijk, maar deelnemers hoeven niet per se actief bestuurslid te zijn.
Eekhart vult hem aan: "Je moet geïnteresseerd zijn in de ontwikkeling van de sport in Nederland en er moet een duidelijke link zijn met sport. Ben je al jaren betrokken bij je vereniging en zie je een uitdaging die je wil aanpakken? We kijken naar cv's. Een paar jaar alleen lid zijn van een vereniging is niet genoeg, je moet ook echt laten zien dat je nauw betrokken bent of wil worden als vrijwilliger. Bovendien zijn we op zoek naar diversiteit. Door vanuit verschillende achtergronden naar een onderwerp te kijken, leer je meer.”
Eekhart vindt dat vitale bestuurders aanjagers zijn. “We zoeken bestuurders die een voortrekkersrol vervullen en bereid zijn zichzelf en hun omgeving duurzaam te veranderen. Met de opleiding NextGen Sports Leaders willen we bouwen aan een community van een nieuwe generatie sportbestuurders die staat voor een duurzame verandering in de sport. We zoeken dus mensen die veranderingen omarmen en bereid zijn zichzelf en de sport te ontwikkelen."