Reguleren in internationaal investeringsrecht

Op 13 november 2019 presenteerde dr. Yulia Levashova haar boek ‘The Right of States to Regulate in International Investment Law’ tijdens de High-level IIA Conference. De bijeenkomst werd georganiseerd door de United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) in Genève.

Het hoofdthema van het congres was de hervorming van het internationaal investeringsrecht door staten. Op het congres discussieerden vertegenwoordigers van staten, internationale organisaties en andere stakeholders over de balans tussen investeringsbescherming en de beleidsvrijheid van staten om het publieke belang te beschermen. Dit onderwerp sluit perfect aan bij het boek van Yulia Levashova, waarin zij heeft geanalyseerd hoe het recht van staten om te reguleren in het algemeen belang in balans kan worden gebracht met het recht van buitenlandse investeerders op een fair and equitable treatment, neergelegd in zogenoemde FET-standaard in investeringsverdragen.

Buitenlandse investeerders

Bij de onderhandelingen over de nieuwe verdragen, waarin de bevordering en bescherming van internationale investeringen aan de orde is, is de afbakening tussen het recht van investeerders op een fair and equitable treatment en het ‘soevereine’ recht van staten om in het algemeen belang regelingen te treffen een relatief nieuw en politiek gevoelig onderwerp. Dit speelt bijvoorbeeld in het kader van het Vrijhandelsakkoord tussen de EU en Singapore (FTA), de Brede Economische en Handelsovereenkomst tussen de EU en Canada (CETA) en verschillende bilaterale handels- en investeringsverdragen van de EU. Sterker dan voorheen beklemtonen de EU en de lidstaten de noodzaak om de ‘beleidsruimte’ van staten ten opzichte van bestaande contracten met buitenlandse investeerders expliciet te regelen. Staten willen aan één kant aantrekkelijk blijven voor buitenlandse investeerders door het bieden van een stabiel investeringsklimaat, maar zij willen ook dat dit oogmerk geen hinderpaal is voor de overheidstaak om blijvend te zorgen voor bijvoorbeeld een goede gezondheidszorg, een schoon klimaat en billijke arbeidsverhoudingen. Ook als nieuwe regelingen op gespannen voet komen te staan met bestaande afspraken met buitenlandse investeerders. Uit de analyse van Levashova blijkt dat in de recente jurisprudentie inzake de FET-standaard en in de nieuwe generatie internationale investeringsverdragen bij de afweging tussen het recht van de staat om te reguleren en de FET-standaard het accent geleidelijk is verschoven naar een versterking van het recht van de staat om te reguleren in het publieke belang.

Due diligence regelingen

Na de boekpresentatie was er een levendige discussie waarin Yulia Levashova veel vragen kreeg over oude verdragen die nog steeds van toepassing zijn en waarin wordt voorzien in een uitgebreide bescherming van de rechten van investeerders. In haar antwoorden pleitte Levashova voor verplichtende due diligence regelingen voor investeerders, zoals die nu al staan in de Nederlandse Model BIT 2019.