‘Sportbesturen veranderen veel te langzaam’

Al 25 jaar werkt Monica Visser, directeur van de Koninklijke Nederlandse Roeibond (KNRB), in de sport. Vraag je haar wat er in die jaren is veranderd, dan zegt ze vrijwel meteen dat er juist zo weinig verandert. 'Verandering gaat zo langzaam, in besturen van sportbonden zie je de oude lichting die blijft zitten. Ik zeg niks over hun kwaliteiten, maar het geeft wel een verkeerd beeld van waar we voor staan in de sport.'

Visser staat al zes jaar aan het roer bij de roeibond en heeft toegezegd in elk geval te blijven tot en met de Olympische Spelen van 2020. Ze vindt dat de sport serieus aan de slag moet met diversiteit. 'Sportorganisaties zeggen het wel belangrijk te vinden, maar in de besturen en organisaties zie je het niet terug. Ook jonge bestuurders zijn hard nodig.'

Groeiperspectief

Daarom draagt ze het programma 'NextGen Sports Leaders' van Nyenrode Business Universiteit een warm hart toe. Het programma is gericht op het ontwikkelen van bestuursvaardigheden voor talentvolle jonge sportbestuurders van amateursportverenigingen en sportbonden. Bij het directeurenoverleg van de sportbonden bracht ze het programma onder de aandacht. Visser vindt dat het goed in elkaar zit met goede sprekers en hoopt dat het programma jonge roeiers langer aan verenigingsbesturen en de bond weet te koppelen. 

'Bij veel studentenroeiverenigingen stoppen de studenten na een jaar weer met besturen. Die zou je wel langer vast willen houden. Via het NextGen-programma kan je ze mogelijk aan je binden, met groeiperspectief.' Visser was betrokken bij de eerste lichting van het NextGen Sports Leaders-programma dat deze zomer plaatsvond.

De sportbonden moeten op diversiteit inzetten. Het maakt me niet uit hoe, als het maar een betere weergave van de samenleving is.

Meer draagvlak

De directeur vindt dat NextGen wordt verzorgd door bevlogen mensen. 'Het is bovendien een mooi programma dat we goed kunnen gebruiken. Aansprekende mensen die hun sporen al hebben verdiend doen hun verhaal en snijden onderwerpen aan waar jongeren veel van kunnen leren. Ik vind het belangrijk dat er meer draagvlak voor komt, want veel opleidingen voor jonge talentvolle potentiële sportbestuurders zijn er niet.'

'De oude garde bestuurt nog steeds de sportorganisaties', vervolgt ze. 'Ik denk dat het goed is - ook voor de roeibond - dat je in je eigen organisatie een afspiegeling hebt van iedereen die sport en beweegt. De sportbonden moeten op diversiteit inzetten. Meer vrouwen en jonge mensen, meer roze in besturen. Het maakt me niet uit hoe, als het maar een betere weergave van de samenleving is. Na 25 jaar merk ik dat dit langzaam verandert.'

Mopperen

Daar ligt wat Visser betreft een taak voor het programma van Nyenrode: 'Het gaat om jonge mensen met talent en bestuurlijke ambities opleiden en zo inspireren dat ze ook in de sportbesturen terechtkomen.' Visser vindt het goed dat deze training echt op de sport gericht is.

Haar jarenlange ervaring in het besturen binnen de sport geeft haar enigszins het recht om wat te mopperen op het old boys network van de sportbesturen. 'Hoe denk je dan over je sport? Waar sta je voor?' Visser blijft erop hameren dat een bestuur veel meer een weerspiegeling van de maatschappij, of in ieder geval je eigen sport moet zijn.

'Wie wil je zijn in de wereld? Je moet ergens beginnen in je eigen organisatie: vrouwen, kom maar hoor. Het werven van vrouwen moet je op een andere manier doen. Directeuren moeten dat aankaarten. De bondsorganisatie moet uitstralen waar je voor staat. Als je voor duurzaamheid staat of voor buitensport, dan moet je dat terugzien in je bestuur en in je organisatie. Je moet dan niet allemaal in mantelpakjes rondlopen.'

Voorbeeld

Als je zo hard pleit voor diversiteit, moet je zelf het goede voorbeeld geven. Dat vindt Visser zelf ook. 'We hebben dit jaar als roeibond weer meegedaan met de Canal Parade om als sportbond te laten zien dat de roeisport open is voor iedereen. Ook bij het directeurenoverleg heb ik diversiteit aangekaart, omdat het trekken en sjorren blijft.'

Toch vindt Visser het lastig om te zeggen wat er de afgelopen zes jaar veranderd is bij de roeibond omdat er een vrouw aan het roer stond. Er is wel veel veranderd. 'We hebben flink moeten reorganiseren. Er was geen duidelijke lijn van ‘hier willen we naartoe’. Er waren allemaal losse eindjes.' Nu zijn er gezamenlijke doelen en de bedrijfsprocessen lopen goed. Maar of dat toe te schrijven is aan haar vrouw zijn?

Als je grote veranderingen door moet voeren, doe het snel en zorgvuldig. Je moet niet aardig gevonden willen worden, want je dient een hoger doel.

Volgende generatie leiders

Visser is geen softie, zegt ze. 'Ik breng mensen bij elkaar waardoor er eenheid ontstaat, ook al zijn er grote verschillen.' Wat ze de volgende generatie leiders in de sport mee wil geven? 'Als je grote veranderingen door moet voeren, doe het snel en zorgvuldig. Je moet niet aardig gevonden willen worden, want je dient een hoger doel. Doe er geen maanden over, maak snel die slag, zodat je de organisatie met nieuwe energie kan gaan opbouwen.'

Volgens Visser is het niet zo dat een vrouw zachter leidt dan een man. Het gaat om de balans: je hebt mannen én vrouwen nodig. 'En mensen die volop in het leven staan. In het bestuur van de roeibond zitten nu alleen maar mensen die ernaast nog drukke banen hebben. Geen pensionada’s die weliswaar veel tijd hebben, maar in hun solisme voor minder draagvlak zorgen.' Dan eerlijk: 'Er zijn nu twee vrouwen in het achtkoppige bondsbestuur, dus wij voldoen ook nog niet aan het streefcijfer en hebben nog een heleboel werk te verzetten.'