COVID-19: Een tijd om verantwoord te vernieuwen

Mijn onderwijshart huilt. Wereldwijd worstelen universiteiten met de nieuwe eisen en grenzen aan onderwijs. Gelukkig heb ik recent in de wetenschappelijke literatuur ontdekt dat ik niet de enige ben die moeite heeft met de extreme digitalisering van het wetenschappelijk onderwijs. Er wordt zelfs gesproken over een traumatische tijd voor wetenschappers met een onderwijshart en een sterke academische identiteit.

Waarom huilt mijn hart als hoogleraar? In de afgelopen 25 jaar heb ik geleerd welke pedagogische aanpakken werken en welke onderwijsfilosofie leidt tot betekenisvol en toekomstgericht leren en het transformeren van mensen, organisaties en andere communities. Ik ben gegroeid in mijn pedagogische overtuigingen en heb mij onderwijsvormen eigen gemaakt waar ik in geloof. Als Nyenrode. Leren zien wij als een intermenselijk proces waarbij hoofd, hart en handen worden aangesproken. Die ervaring staat centraal, de zogeheten Nyenrode Experience. Daar wringt nu de schoen.

Het ervaringsgerichte leren waar we zo van waren, staat onder druk. We zijn getraind en overtuigd om samen in de fysieke ruimte optimale leerervaringen te creëren. Om daar samen te zijn en alles wat we hebben optimaal te gebruiken. Denk hierbij aan onze tijd, talenten, zintuigen, en onze nieuwsgierigheid naar de ander en het onbekende. Zo ontwikkelen we het leiderschap, ondernemerschap en stewardship van studenten en deelnemers. Gebaseerd op Nyenrode-eigen pedagogische overtuigingen en een breed gedragen onderwijsfilosofie. Digitaal onderwijs maakt dit type onderwijs, ons type onderwijs, moeilijk. Hoe dan verder?

Deze tijd met de geldende ‘stay home, stay safe’ adviezen zal nog wel even duren. Daarom zoeken we nu samen met collega’s op andere universiteiten naar mogelijkheden om onder deze omstandigheden te blijven doceren, inspireren, en transformeren zonder onze pedagogische uitgangspunten te verloochenen.

Dat is een moeilijke zoektocht, want we houden van het klassikaal college geven, van de incompany bedrijfsbezoeken, de teamopdrachten met business simulaties en management games, en van het werken aan internationale consultancy projecten. Deze onderwijsvormen zijn voorlopig uit beeld. We experimenteren met nieuwe vormen om betekenisvol gestalte te blijven geven aan toekomstgericht leren en het transformeren van mensen, organisaties en andere communities.

We hebben een aantal nieuwe vormen gevonden. Het verrijken van het digitale onderwijs met momenten voor persoonlijk contact, blijkt een manier om het gebrek aan fysieke sociale interactie enigszins te compenseren. Voorlopige concrete adviezen luiden: laat studenten of deelnemers een collega of studiegenoot opbellen of een appje sturen, in plaats van weer een schermmeeting in te plannen. Of laat ze samen koffie drinken, wandelen of op een andere manier bewegen, al dan niet virtueel.

Er zijn legio andere vormen te bedenken bij gebrek aan persoonlijke nabijheid en sociale contacten. Laten we die met elkaar delen om de studenten en deelnemers de kracht van intermenselijk contact te blijven ervaren; de kracht van Nyenrode. 

Dat is relevant. Want leren was, is, en blijft een relationeel en contextueel proces waar je elkaar bij nodig hebt. In die zin zien we iedere Nyenrode-opleiding als een slijpsteen voor het weten, kunnen en zijn van onze studenten en deelnemers. Door de komst van COVID-19 moesten we ons onderwijs abrupt aanpassen. Het is nu tijd om na te denken en te zoeken naar mogelijkheden om een instituut te blijven waar we onze studenten en deelnemers blijven leren wat we nodig vinden hen te leren op een manier die past bij de Nyenrode onderwijsfilosofie en op een manier die past bij deze tijd. En dat kunnen wij. Door daarop te vertrouwen, maakt mijn hart weer een sprongetje.