'Waardevolle lessen, op next level niveau belangenbehartiging’

De voorzitter van een branche- of beroepsvereniging werkt op het scherpst van de snede. Zo moet hij soms tegengestelde belangen van de leden weten te verbinden. Als onderhandelaar en diplomaat heeft hij een flinke dosis zakelijke én empathische skills nodig. De leergang Voorzitten Branche- en Beroepsorganisaties biedt essentiële inzichten en tools waarmee de verenigingsbestuurder zijn vaardigheden kan uitbreiden en versterken.

“Als je al een tijdje meeloopt in het veld, dan denk je misschien dat je alles al eens hebt meegemaakt. Maar als je samen met docenten en andere deelnemende bestuurders aan de slag gaat met lastige cases, dan verandert dat beeld al snel.” Dat stelt Ron van der Jagt, onder andere voorzitter van bedrijfstakorganisatie VACO. Hij nam vooral deel aan de leergang om zich te laten inspireren, zowel door de sprekers als door de andere deelnemers. “Dat is goed gelukt: alle thema’s en dilemma’s uit het leven van een bestuurder in het maatschappelijk middenveld komen op een hele doeltreffende manier aan bod.”

Intervisie

Het programma zette Van der Jagt opnieuw aan het denken over ingewikkelde branche- en bestuurlijke kwesties. “Ondanks mijn ervaring werd ik behoorlijk aangescherpt op verschillende vlakken in het werkgebied. Dat had alles te maken met het niveau van sprekers en docenten uit het vak die een prikkelende mix van wetenschappelijke kennis, gecombineerd met een flinke dosis praktijkervaring, ter tafel brachten. Ook de intervisie over concrete vraagstukken met de andere deelnemers was voor mij zeer waardevol.”

Belangenbehartiging

Van der Jagt noemt de module belangenbehartiging enorm verhelderend. “Belangenbehartiging was uiteraard al een belangrijk onderdeel van mijn dagelijks werk. Maar als zo’n module dan ingevuld wordt door mensen als INretail-directeur Jan Meerman en voormalig VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes, dan worden je eigen inzichten behoorlijk verrijkt. Wientjes had in zijn tijd als werkgeversvoorzitter vrijwel wekelijks overleg met de minister-president. We kregen dus waardevolle lessen mee, op next level niveau belangenbehartiging.”

Evenredige vertegenwoordiging

“Een branchebestuurder moet soms flink puzzelen om zijn hele achterban evenredig te vertegenwoordigen”, vertelt Van der Jagt. “Dat geldt ook in mijn eigen organisatie, want onze achterban - de hele bandenketen - is bijzonder divers.” Hij illustreert dit met het bandenservice-segment in de bedrijfstak. “Daar zitten grote spelers bij, die inzetten op innovatie en uitbreiding van hun dienstverlening. Bijvoorbeeld met banden- en andere voertuigservice voor elektrische auto’s en e-bikes. De talloze zelfstandige familiebedrijven, die eveneens tot onze achterban behoren, bieden vaak al jarenlang dezelfde dienstverlening en hebben soms minder belangstelling voor uitbreiding. Zij leunen juist sterk op de kwaliteit en persoonlijke benadering in hun service. Wat leden van hun branchevereniging verwachten loopt soms dan ook behoorlijk uiteen.”

Sprekers als Leo de Boer, directielid bij VNO-NCW en MKB Nederland, boden volgens Van der Jagt waardevolle tools en inzichten over hoe je sensitief kunt blijven naar de achterban. Hij leerde bijvoorbeeld hoe je tijdens onderhandelingen, lezingen of lastige vraaggesprekken de individuele krachten van alle stakeholders nog optimaler kan blijven onderstrepen.

Rust bewaren

Van der Jagt noemt het functioneel dat zijn intervisiegroep in het programma juist bestond uit branchevoorzitters uit zeer uiteenlopende sectoren. “Op inhoud waren we natuurlijk verschillend, maar we hadden allemaal een vergelijkbare rol. Ten minste één ding hadden we met elkaar gemeen; we hadden allemaal regelmatig te maken met ‘gedoe’. De ene keer heb je frictie in een deel van je achterban, een andere keer kan er onenigheid met een directeur ontstaan, soms zijn er problemen op kantoor, of er ontstaat een keer een conflict met een bestuurslid. Bij verenigingen krijg je allemaal te maken met dit soort issues.” Van der Jagt spreekt van een echte toegevoegde waarde: “Omdat dit programma deels maatwerk biedt, met specifieke aandacht voor casuïstiek uit je eigen vereniging, die tegelijk herkenbaar is voor elke branche-voorzitter.”

Eén van de begeleiders gaf volgens Van der Jagt haarscherp aan hoe bestuurders te vaak interventies plegen op basis van angst, onzekerheid, empathie of ego. En hoe mensen ongemerkt te vaak geregeerd worden door emoties. “Hierbij kwamen mooie inzichten naar voren, waar veel deelnemers wat mee kunnen. Bestuurders hebben vaak de neiging om in te stappen, wanneer ze juist kalmte en rust moeten bewaren.”

Waardevolle relaties

De leergang Voorzitten Branche- en Beroepsorganisaties, blijkt ook na de afronding zeker nog niet helemaal voorbij. Van der Jagt zegt nog steeds regelmatig collega-bestuurders uit het programma te spreken. “We heb daar allemaal waardevolle relaties opgedaan en je weet elkaar te vinden. Soms is het fijn om persoonlijke dillema’s en vraagstukken te delen. Je vertrouwt elkaar en dat is heel belangrijk.”